کنترل کیفیت در شرکت‌های تولیدی؛ بایدها و نبایدها

یکی از شغل ها و سمت های سازمانی مهم در شرکت های تولیدی، واحد کنترل کیفیت است. این واحد وظایف متعددی به عهده دارد اما وظیفه اصلی آن، کنترل مواد و محصولات برای تولید و ارائه محصول سالم می باشد.

کنترل و پایش اقلام و مواد ورودی

از مهم ترین کارهای واحد کنترل کیفیت، کنترل و پایش اقلام ورودی مانند مواد اولیه و قطعات است. کارشناسان کنترل کیفیت بایستی بر اساس طرح های کنترل که از قبل تهیه شده است و بر اساس معیارهای مشخص، اقدام به کنترل و بازرسی مواد ورودی نموده و از صحت آنها اطمینان یابند.

کنترل، اندازه گیری و پایش فرآیند تولید

در فرآیند تولید محصولات، واحد کنترل کیفیت بایستی نظارت های مداوم بر فرآیند را داشته باشد تا اطمینان یابد محصولی سالم و مطابق الزامات تولید می شود. کارشناسان کنترل کیفیت با اندازه گیری و پایش مواد حین تولید آن هم با استفاده از تجهیزات مورد تایید و کالیبره شده از صحت تولیدات اطمینان حاصل می کنند. در این مرحله در صورتی که کارشناسان کیفی متوجه خطایی در محصول شوند بایستی سریعاً دستور توقف تولید را صادر نمایند. برای این منظور لازم است اختیار لازم از طرف مدیریت ارشد به مدیر کنترل کیفیت تفویض شود.

شناسایی و ردیابی محصولات

در سازمان های تولیدی باید بتوان روند تولید یک محصول را از ابتدا تا انتها جستجو کرد و سوابق آن را مشاهده نمود. به عنوان مثال باید برای یک محصول بتوان کامل توضیح داد که این محصول از چه مواد اولیه ای تشکیل شده است، این مواد اولیه در چه تاریخی وارد شرکت شده است؟ از چه تامین کننده ای؟ چه کسی آن را بازرسی کرده؟ تاریخ تولید این محصول چه زمانی بوده است؟ چه کسانی در تولید این محصول دخالت داشته اند؟ چه کسی فرآیند تولید را بازرسی کرده است؟ چه تیمی محصول را بسته بندی کرده و بازرسی نهایی بر عهده چه کسی بوده است؟

کنترل، اندازه گیری و پایش محصول نهایی

کارشناسان کنترل کیفیت باید برای اطمینان از اینکه محصولی بدون عیب و سالم به مشتری تحویلی می شود، این فرآیند بر روی محصولات نهایی و بر اساس معیارهای طرح کنترل انجام می شود.

کنترل محصول نامنطبق

واحد کنترل کیفیت باید روشی برای کنترل، ارزیابی، جداسازی و تعیین تکلیف مواد نامنطبق داشته باشد. اینکه بداند این محصول نامنطبق باید ضایعات شود، دوباره کاری شود، به عنوان جنس درجه 2 به فروش برسد و یا با اجازه ارفاقی مشتری برای او ارسال شود. همه این موارد بایستی توسط واحد کنترل کیفیت ثبت و مستند شود.

موارد بالا بخش اصلی کار واحد کنترل کیفیت است که این واحد و کارشناسان آن باید براساس رویه های موجود در سازمان این اقدام ها را انجام دهند. استاندارد ایزو 9001 ورژن 2015، استاندارد سیستم مدیریت کیفیت است که در بند 8 این استاندارد تاکید فراوان و کاملا اصولی بر اجرای اصول کنترل کیفیت شده است.